Makine Kırılması Sigortaları serisine makine kırılmasına bağlı kar kaybı teminatıyla devam ediyorum.
Kar Kaybı serisini hatırlarsınız, 3 yazıdan oluşan seride kar kaybının tanımı, teminat kapsamı , kar kaybı bedelinin nasıl belirlendiği ve tazminat hesaplamasında dikkate alınan hususlardan bahsetmiştik.
Geleneksel sabit kıymet sigortaları varlıklarımızı korumak için var, ancak bu sigortalarda, gelir kaybı ve kapsam dahilindeki bir kayıp sırasında oluşan ek masraflar gibi gri alanlar ortaya çıkıyor. İşte bu noktada "kar kaybı" devreye giriyor. Sabit kıymet sigortalarına bağlı kar kaybı teminatı, sigortalı kıymetlerin poliçede yer alan risklerden birinin gerçekleşmesi sonucu işletmenin çalışamaz hale geldiği durumlarda işletmenin cirodaki azalmaya bağlı olarak kaybettiği karı ve bu süreçteki sabit giderlerini karşılar.
Makine kırılması sigortası, sanayi devrimi sırasında buhar kazanlarına sahip şirketleri patlama veya diğer büyük arıza risklerinden korumak için oluşturulmuş bir ürün. Yıllar boyunca bu teminat bilgisayarlar, fotokopi makineleri ve telefon sistemleri de dahil olmak üzere çok daha çeşitli mekanik ve elektronik ekipmanı kapsayan bir hale geldi. Günümüzde iklimlendirme ekipmanlarından, üretim makineleri ekipmanlarına (Bilgisayarlı Sayısal Kontrol - CNC - makineleri) ve her türlü elektrik ve teknoloji ekipmanına kadar her şeyi kapsayan geniş bir yelpazeden bahsediyoruz . Tüm ekipman türlerinde bir şirketin faaliyetlerini geçici olarak durdurabilecek arızaların olma riski oldukça yüksek. Ancak, bu teminatın hemen hemen her işletme için ne kadar gerekli olduğu konusunda farkındalık hala düşük.
Makine Kırılması sigortasıyla elektrikli ve mekanik üretim makinelerinin ( Kazanlar, buhar türbinleri, jeneratörler, transformatörler, kağıt makineleri, baskı makineleri, presler, haddehane ekipmanları, rafineriler, kırıcılar, kompresörler, pompalar gibi önemli proses makineleri gibi ekipmanlar) ani ve beklenmedik arızalarının (yeni parçalar kullanılarak) onarım masrafları karşılanırken, sigorta kapsamı, makine onarılırken meydana gelen kâr kaybını karşılayacak şekilde genişletilebiliyor. Bu genişletme 'tüm tesis ve makineler' olabileceği gibi sadece 'önemli veya hayati makineler' şeklinde düzenlenebiliyor.
Yurtdışındaki All risk poliçelerde MBBI (Machinery Breakdown Business Interruption) veya MBLOP (Machinery Breakdown Loss Of Profit) gibi kısaltmalarla geçen bu sigorta
Brüt Kar Kaybı (*)
Çalışanlara ödenen maaş ve ücretler dahil olmak üzere devam eden işletme giderleri (sabit masraflar)
Çalışma maliyetindeki artış, yani cirodaki azalmayı önlemek veya azaltmak için zorunlu ve makul olarak yapılan ek harcamaları kapsar.
(*) İşletmenin olağan hayatında iş sırasında üretilen veya işlenen malların cirosundan elde edilen birbirini izleyen on iki takvim ayı boyunca (yani normal bir iş yılı için) brüt kâr sigorta bedelidir.
Tazminat süresi nasıl belirlenir ? Makine kırılmasına bağlı durmalar işletmenin özelliğine, arızanın onarılması için ya da makinenin tekrar sipariş edilmesi için gerekli süre gibi değişkenlere bağlı olarak belirlenir. Bazı özel makineler, o işletme için özel üretilmiş ve bu üretimi yapan sınırlı tedarikçi olabilir. Eğer bir yedeğinin ya da ikinci elinin bulunması mümkün değilse tedarikçinin iş planı ve kapasitesine bağımlılık söz konusu olabilir. Öyle makineler var ki, üretimi , nakliyesi ve montajı bir yılı aşabiliyor. Poliçelerde 3 aydan başlayan tazminat süreleri var ve endüstriye göre 12 aya kadar çıkabiliyor.
Makine Kırılması sigortasına başlarken bazı mekanik arıza risklerinin işletmeler için kabus derecesinde yüksek riskler olduğunu belirtmiştim. Bu yüksek risklere birkaç örnek verelim.
Yıllar önce çelik ürünler üreten bir tesiste, yeni kurulan soğuk hadde hattındaki bir makine arızalandı. İşletme, bu yeni hat için milyonlarca dolarlık yatırım yapmış, üretim ve montajı dahil devreye alınması 18 aydan fazla zaman almıştı. Tüm testler tamamlanıp tam randımanla çalışmaya başlayalı çok olmamıştı ki birden önemli bir mekanik aksam kırıldı, motor zarar gördü ve yepyeni hat kullanılamaz hale geldi. Eksperler, üretici, uzmanlar dahil olmak üzere bir grup arıza nedeni üzerinde çalışırken bir taraftan bu hatla birlikte artan kapasiteye dayanarak alınan siparişlerin üretilmesi gerekiyordu. Ağır sözleşme koşulları karşısında arızanın en kısa sürede giderilmesi ve üretime hız verilmesi için herkes seferber oldu. Arızanın giderilmesi yaklaşık 6 ay sürdü, fiziksel hasar birkaç yüz bin dolardı ama bu süreçte teslim edilemeyen siparişlerin karşılığı ciro kaybı ve ek çalışma masrafları birkaç milyon doları buldu.
MBBI, enerji üretimi alanında kullanılan tüm "bottle-neck /şişe boynu" ekipmanlar için özellikle gerekli.
Bir elektrik santralinde büyük bir arıza , enerji şirketleri ve sigortacıları için her zaman bir endişe kaynağıdır. Makinelerin onarımı beklenirken ortaya çıkan üretim kaybının doğrudan mali etkisi vardır. Bir jeneratör veya türbinin boşta kaldığı her an, gelir kaybına eşittir ve hasar gören ünite onarılana veya değiştirilip tekrar faaliyete geçene kadar bu zarar durmaksızın artar.
Kesintisiz enerjinin günlük hayatımızda ve genel olarak ekonomide rolü herkesçe malum. Makine arızaları, enerji üretim endüstrisi üzerindeki doğrudan etkinin ötesinde, ilgili bölgenin daha ekonomisine ve kamu güvenliğine kadar geniş bir alana uzanıyor. Sonuçta ekonomi büyük ölçüde güç kaynağına dayanır. Elektriksiz bir fabrika üretimi durdurur; elektriksiz bir işletme çalışamaz; elektriksiz bir hastane hastaları tedavi edemez. Bu nedenle mekanik arızaların itibara ve ekonomiye etkileri çok can yakıcıdır.
Enerji sektöründe onarım ve değiştirme için gereken teslim süreleri uzundur. Bu nedenle enerji şirketleri ve sigortacılar, makine arızası ve iş kesintisi kayıplarında zararın artmasını önlemek amacıyla sigorta kapsamlarını gözden geçirerek, tüm taraflar için ekonomik olarak sürdürülebilir bir program oluşturmak için birlikte çalışmalı, sistematik risk yönetimi uygulamalıdır.
Gelelim sigorta maliyetine- yani prim . Makine Kırılmasına bağlı kar kaybı teminatı primi hesaplanırken UW çeşitli faktörleri dikkate alır.
Sigorta bedeli (Tazminat bedeli)
Muafiyet ve tazminat süresi
Sigortalı makinelerin sayısı, tipi ve yaşı
Sigortalının makinelerle ilgili genel ve özel teknik riskleri, genel ve fiziksel tehlikeler
Sigortalı makinede meydana gelebilecek bir arızanın brüt kar üzerindeki etkisi (göreceli önem)
Mevcut yedek tesisler ve yedek parçaların durumu
Yerel kapasiteler, koşulların durumu
Kaybı en aza indirme senaryoları
Genel ekonomik ve siyasi koşullar.
Anlaşılacağı üzere makine kırılmasına bağlı kar kaybı sigortasının bileşenleri oldukça karmaşık ve uzmanlık gerektiriyor. İşte burada yine risk mühendisliği devreye giriyor. Saydığımız faktörleri şirketin sigorta sorumlusu ya da finansçısı ya da sadece mekanik teknik yöneticisi tek başına cevaplayamaz. Bu özel risk, bütünsel bir yaklaşım gerektirir ve bu konularda uzman bir risk mühendisi, sigortacının ihtiyaç duyacağı bilgileri tesisteki tüm ilgili birimlerden aldığı bilgiler ve diğer bileşenlerle derleyip, arıza senaryolarını ve bu senaryoların gerçekleşmesi durumundaki finansal etkilerini hesaplayıp, kayıpların minimize edilmesi için kriz yönetimi ve iş sürekliliği planlarını kontrol edip tavsiyelerde bulunabilir. Bu analizler, masasına gelen riskin ölçülmüş ve yönetilen bir risk olduğunu gören UW'ın riske yaklaşımını pozitif etkiler.
Sürekli yeni teknolojilerin ve son teknoloji ekipmanların ortaya çıkmasıyla birlikte, acente ve brokerlerin yenilik ve uygulamalardan haberdar olmaları ve müşterilere doğru bilgi sağlayacak gerekli araç ve kaynaklara sahip olmaları gerekiyor. Makine kırılması ve kar kaybı , özel uzmanlık ve derin mühendislik bilgisi gerektiren, işletmenin tüm birimlerinin bir arada çalışarak sadece sigorta kapsamını ya da bedelini değil, risk yönetimi, hasarı azaltma çalışmaları ve tedarik ağlarını bir arada yönetmelerini gerektiren sigortalardır. Hasar Ekspertizi de özeldir, hasar dosyası duruma, işletmeye, olaya özel, sigortalının hasardan önceki durumuna en optimum şekilde dönmesini hedefleyen yaratıcı çözümler gerektirebilir.
Güncel bir makine listesi tutmak doğru teminatı almanın anahtarı olduğu gibi etkili bir bakım planı da önemlidir. İşletmeler çeşitli makine ve ekipman içerdiğinden, uygun teminatın alındığından emin olmak için gerekli teminat ve limitleri dikkatle değerlendirmelidir. İşletmelerin başta düzenli bakım ve servis anlaşmalarını riskleri en aza indirecek ve onarım sürelerini azaltacak önlemleri almaları gerekirken, sigorta aracılarının da sigorta piyasasındaki makine kırılması risklerine yaklaşım ve risk değerlendirme kriterlerindeki eğilim ve değişimleri sürekli takip etmeleri beklenir. Sigorta danışmanları, gerekli sigorta teminatının niteliğini ve seviyesini belirlerken kritik öneme sahiptir ve işletmeye özel tavsiyelerde bulunabilirler.
Herkese kolaylıklar
#makine #ariza #karkaybi #risk #bakim #teknikservis #garanti #riskyonetimi #pazarkaybi #tedarik #onarim #eksper #machinery #breakdown #businessinterruption #profit #maintanance #technicalservice #riskmanagement #muhendislik #engineering #supplymanagement #lossadjuster #insurance #sigorta #risk
Kar Kaybı Sigortası Blog yazıları bağlantıları
Comments