Şimdi ne alaka diyeceksiniz, başlıyorum.
Bugün konum 2001 yılında hayatımıza giren Bireysel Emeklilik Sisteminden (BES) vefat nedeniyle çıkışla ilgili.
BES 2001 yılında resmi gazetede yayınlanan kanunla hayatımıza girdi. Sistemi hayat sigortalarından ayıran temel özelikler :
1. Hayat sigortasındaki gibi risk olmadığından, risk primi karşılığı ayırılan tutar , yatırılan katkı paylarından düşülmüyor bu sayede yatırıma yönlendirilen tutar daha fazla.
2- Hayat sigortasındaki yüksek aracı komisyonları kesintisi yok, sabit giriş aidatı ve günlük fon yönetimi giderleri var, yine bu sayede yatırıma yönlendirilen tutar yine daha fazla
3- Emeklilik için sistemde en az 10 yıl kalmak ve 56 yaşı doldurmak gerekiyor.
4-Sistemden bir nedenle çıkılması durumunda belli kuralları var
5- Devlet sistemi teşvik etmek amacıyla yatırılan her katkı payının yüzde 30u kadar ek katkıda bulunuyor. Bu müthiş bir avantaj. Devlet katkı payını hak etmenin de kuralları var.
6- Sistemde uzun süre kaldığımızda ekonomiye katkısı da önemli.
7- Sistem yıllar içinde geliştirildi. Artık 18 yaş altı için de planlar var.
8- Kurumsal vergi avantajları, zorunlu BES gibi yenilikler geldi.
8- Katılımcılar seçtikleri emeklilik şirketinin performansından memnun kalmaz veya fonlarını değiştirmek isterse bunlar için de haklar tanınmış durumda.
Emeklilik Gözetim Merkezi'nin 31 Mart 2024 tarihli verilerine göre, BES toplam fon büyüklüğü 841,6 milyar TL sına ulaştı.
Geçenlerde bir arkadaşım aradı. Bir süredir hastalıkla mücadele eden anneleri vefat etmişti. Ne demişler Ölüm Hak, Miras Helal. İki kardeş, yasal varis olarak annelerinin BES deki birikimi miras olarak almak üzere emeklilik şirketine başvurmuşlar. Sonrasında olanlara bakalım.
Vefattan 15 gün sonra banka şubesi üzerinden emeklilik şirketinin temsilcisine ulaşıyor ve durumu bildiriyorlar. Müşteri Temsilcisi de vefat sonrası yapılması gerekenleri anlatıyor. Kendilerine verilen bilgilere göre gerekli belgeleri toparlayıp teslim ediyorlar ve beklemeye başlıyorlar.
Aradan 15 gün geçiyor. Ses seda yok. Bankayı arıyorlar, eksik evrak varmış deniyor. "Eksik evrak nedir? Tamamlayalım" diyorlar, maalesef yanıt alamıyorlar.
Biraz daha bekliyorlar. Sonra tekrar soruyorlar. Aynı cevap, ‘eksik evrak’ . Bu sefer çözüm bulmak için banka şubesine gidiyorlar. Bankadaki müşteri temsilcisi ise çağrı merkezine yönlendiriyor. Çağrı merkezinde bayağı bir vakit kaybediyorlar. Cevap aynı. Günlerce deniyorlar. En sonunda zar zor rica minnetle eksik evrakın vefat eden annelerine ait vukuatlı nüfus cüzdanı olduğunu öğreniyorlar.
Vukuatlı nüfus cüzdanı , vefat sonrası talep edilen belgeler arasında yer almıyor, vefat edenler için vukuatlı nüfus cüzdanı veriliyor mu sorusu da var.
Aradan bu kadar süre geçiyor. Çözüm yok, cevap yok, eksik evrak yüzünden ödeme de yok.
Hemen bir bilgi verelim;
Vefat durumunda BES e teslim edilmesi gereken evraklar Emeklilik Gözetim Merkezi internet sitesinde şöyle belirtilmiş.
“Vefat eden kişinin lehdarlarının veya yasal varislerinin taleplerinin işleme alınabilmesi için emeklilik şirketleri;
TÜİK Ölüm Belgesi (ölüm durumuna göre sağlık kurumundan, belediye tabibi, toplum sağlığı merkezi, jandarma karakol komutanlarından veya köy muhtarlarından alınmaktadır),
Veraset ilamı (noterden veya ilgili mahkemeden alınmış),
Vefat bildirimine yönelik olarak hazırlanan form veya dilekçe,
Veraset ilamında yer alan varislerin kimlik fotokopisi ve kendi adlarına kayıtlı vadesiz TL IBAN numaraları,
Veraset ve intikal vergisi ilişiksiz yazısı
gibi evrakları talep etmektedir. Emeklilik şirketinizin talep ettiği evrakların tam listesini öğrenmek için emeklilik şirketiniz ile iletişime geçebilirsiniz.”
Söz konusu Emeklilik Şirketinin internet sitesinde yer alan gerekli evrak listesi de şöyle ;
“Vefat Taleplerinde;
1. Ölüm belgesi, defin ruhsatı veya gömme izin kağıdı
2. Veraset ilamı (mirasçılık belgesi) e-Devlet üzerinden alınabilir.
3. Tüm menfaattar (lar)a ait kimlik fotokopisi ve IBAN bilgisi
4. Veraset ve intikal vergisi tercihi ile ilgili tüm menfaattar (lar)ın imzalı formu.
Vukuatlı nüfus cüzdanı çıkış için talep edilen belgeler arasında yer almıyor.
Annelerini kaybetmiş iki kardeşin, BES de biriken paraya ihtiyacı yoktu ama olabilirdi de. İnternete bakıp, standart işlem süresini 20 iş günü, işlemler uzadı diye düşünmüş olabilirler. Gelin görün ki başvuru yaptıktan sonra beni arayana kadar geçen süre bundan daha uzun.
Günümüzde her türlü satın alma kararı deneyime dayandırılarak veriliyor. Gittiğimiz bir restoran, seyredilen film, tatil mekanı, kıyafet, okul, aklımıza ne gelirse, her şey "Customer Experience" e göre alınıyor ya da alınmıyor.
BES sigorta değil, emeklilik şirketleri sigorta şirketlerinden tamamen ayrı oluşumlar. Emeklilik şirketi olabilmek için ayrı lisans süreçleri var. Ancak , emeklilik şirketlerinin adı sanı reklamı bile genellikle bilinen sigorta şirketleriyle benzer, şirketler marka bilinirliğinin gücünü kullanarak ortak hareket ediyor. Bu güçlü ve güvenilir bir duruş. Diğer taraftan sigorta branşı, hizmet ya da sorun ne olursa olsun yine tek bir marka olarak deneyimleniyor. Bu çok hassas bir terazi. Bir taraftaki olumsuz deneyim, markanın tüm imajını , bırakın markayı tüm sektörü , sigortaya inancı etkiliyor.
Yeri gelmişken, başka bir deneyimi daha aktarayım. Evimize gelen yardımcımızın nakde ihtiyacı oldu. BES de mütevazi bir birikimi vardı. Hepsini çekmesi gerektiğini düşünüyordu , ona kısmen çekme hakkından bahsedince hemen kendi birikiminden bir miktar çekmek için bankaya başvurdu. Yapılana artık eziyet diyorum, çünkü, o formu doldur, şubeye gel başka bir forma imza at, sonra 45 gün bekle, almak için yine şubeye gel imza at, tam 2 ay! Olan olmuş , parası varken borçlarını kapatana kadar bayağı sıkıntı yaşadı. (Ekleme- TSB, kısmi çekiş hakkının 1 Temmuz 2024 de yürürlüğe gireceğinden işlemlerin vakit almış olabileceğini belirtti)
Konumuza geri dönelim. Arkadaşım bir de bana sormak istemiş. İyi ki de öyle yaptı diyorum. Tüm belgeleri iletmesini istedim ve yardımcı olacağını düşündüğüm bir meslektaşıma aktardım. Hemen ilgilendiler ve birikim 3 gün içinde iki kardeşin hesaplarına iletildi.
Kendi başlarına devam etselerdi, daha kaç gün/hafta/ay uğraşacaklardı? Yaşananlar Eagles ın efsane şarkısı Hotel California nın son dizelerindeki gibi "You can check out any time you like, but you can never leave"
Arkadaşım, "bu gecikme, ne kadar çok bekletirsek o kadar kazanmaya devam ederiz motivasyonundan mı? Bu bir taktik mi?" diye sordu. Değil tabi ki. Vefat durumunda talep edilen bilgiler şirketler arasında aynı olsa da bazı şirketlerin şu şekilde ifadesi var: "Göndereceğiniz belgelerin değerlendirilmesi neticesinde gerek görülmesi halinde ek belge talep edilebilir" Dolayısıyla bekletilmenin nedeni kazançtan ziyade şirketlerin farklı evrak taleplerinden veya kendi iç süreçlerinden kaynaklanabiliyor.
İnsanların birikimlerini emanet ettiği, sürekli denetlenen bu şirketler, marka imajına zarar verme potansiyeli olan her durumdan kaçınır ve bu tür durumlar yaşanmaması için gayret sarf ederler. Bu tip gecikmeler genellikle süreç problemi, operasyonel ya da insan kaynaklı münferit sorunlardır. Teknoloji ve yapay zeka yatırımlarının arttığı böyle bir dönemde, sistemler birbirleriyle konuşurken, bunun gibi şikayetlerin olmaması beklenir. Şirketler her türlü geri bildirimi tüm süreçlerini ve operasyonlarını titizlikle incelemeleri ve aksayan noktaları tespit ederek iyileştirmeleri ve hatayı düzeltmelerine yardımcı olan bir fırsat olarak görürler.
Bu olayda da emeklilik şirketi konuyu hemen ele aldı ve hızla sonuçlandırdı. Eminim sonrasında da gecikmenin nedenlerini araştırmaya başlamışlardır. Ben de yardımcı olabildiğim için memnun oldum.
Bu anlattıklarımı yaşayan arkadaşım kendi payına düşen mirası, iki çocuğu için tekrar BES yaptırarak değerlendirmeyi düşünüyordu ama aklında soru işaretleri kaldı. Aslında yaşadıklarını paylaşarak çözümün bir parçası oldu. Yatırımlarımızı değerlendirmek, birikim yapmak için bulunan pek çok alternatif arasında BES, düzenli biriktirme disiplini edinmeyi de teşvik eden, "damlaya damlaya göl olur" sözüne uyan iyi bir seçenek.
Müşteri Deneyimi yönetimi hassas ve çok özen gerektiriyor. Sigorta sektörü, negatif deneyimlerden çok etkileniyor. Zorlu zamanlarda , zararın karşılanmasında olağanüstü gayret sarf eden, bunun için teknoloji, eğitim ve kaynak yatırımları yapan sigorta sektörünün "Müşteri Deneyimi" karnesi ne yazık ki çok parlak değil.
Sigortayı yaptırırken, sigortaya ihtiyacı olduğu anda insanlar nelerle karşılaşıyor? Sigortalı olma hikayesi farklı bir hikaye, hasar deneyimi bambaşka bir hikaye.
"Sigortacı hasar ödemez" olumsuz deneyimlere dayanan bir söylem. Sigorta, hep belirttiğim gibi iyi bilinmeyen, karmaşık ve zor bir ürün, mutsuzlukların çoğu da bilgisizlikten, yetersiz danışmanlıktan, hatalı yönlendirmelerden kaynaklanıyor.
Her ne kadar BES sigorta olmasa da, sigortadan ayrı düşünülmüyor. Internet sitemde paylaştığım gibi güvene dayalı bir kurum olmasına rağmen sektöre güvenmediğini ifade edenler de çok fazla. Bu son deneyim yola çıkış nedenim olan "Sigortayı Anlatmak ve Deneyimi iyileştirmek" amacıma çok uyan bir örnek oldu.
İyi ya da kötü sigorta deneyimlerinizi paylaşmanızı bekliyorum. Lütfen yorum, mesaj olarak paylaşın. Sektör için geri dönüşler ve negatif bir deneyimi pozitife çevirmek altın değerinde. Geri bildirimleriniz ve önerileriniz sayesinde memnuniyet seviyesini artırmak için yaptıkları yatırımlar, gayretler ve alınan aksiyonlar yerini daha hızlı bulacaktır.
Gelin, Birlikte Çözelim ...
Herkese güzel günler...
#bireyselemeklilik #birikim #devletkatkisi #katilim #emeklilik #fon #deneyim #musterideneyimi #cıstomerexperience #pensionplan #investment #operasyon #iletisim #firsat #cozum #sigorta
Comments