top of page
Yazarın fotoğrafıZeynep Turker

GÜNEŞ TUTULMASI

Güneş Tutulmasının bilimsel etkilerini merak ettim ancak astrolojik ve mistik etkilere dair o kadar çok yazı ve haber var ki, bilimsel açıklamalardan bulabildiklerimi paylaşayım; NASA'ya göre tutulmalar, güneşten gelen ve muazzam patlamalarla uzaya fırlatılan malzeme olan koronal kütle atımları (CME'LER) hakkında bilgi verdi. Güneş tutulması sırasında bu yüklü parçacık bulutları tespit edilebilir hale geliyormuş. Bir CME Dünya ile çarpışırsa, olay uzaydaki astronotların yanı sıra güç ve iletişim sistemlerine de zarar verebilir. Güneş'in manyetik alanı tarafından atmosferde tutulan büyük miktarda soğutucu gaz birikimi olan güneş çıkıntıları da ilk olarak bir güneş tutulması sırasında kaydedilmiş. 1868'de , güneş tutulmasını gözlemlemek için Hindistan'a giden Fransız güneş fizikçisi Jules Janssen ve ingiliz astronom Joseph Norman Lockyer Güneş'in kromosferinden (güneş'in vücuduna koronadan daha yakın olan atmosferin başka bir tabakası) akan ışığı inceleyerek yeni bir kimyasal element keşfederler; Bu yeni bulguyu Yunanca güneş "helios" dan alıntıladılar "helyum" olarak adlandırırlar Hidrojenle birlikte helyum, evrendeki en bol elementlerden biridir, ancak 1895 yılına kadar Dünya'da görülmemiş ve bu gezegende değil, ilk kez bir element güneş'te keşfedilmiş. Helyumun keşfinden kısa bir süre sonra, Amerikalı astronom Charles Augustus Young ve İskoç doğumlu astronom William Harkness, 1879 güneş tutulması sırasında bir element olduğunu düşündüklerini Koronyum'u keşfetmiş. Güneş'in gövdesi ısısının kaynağı iken Koronyum un güneşten daha sıcak olduğunun belirtilmesi nedeniyle bulmaca tam olarak çözülmemiş. Tutulmalar sadece insanlara güneş'i öğretmekle kalmamış aynı zamanda Dünya gezegeni hakkında da bilgi vermiş. 2.000 yıldan fazla bir süre önce güneş ve ay tutulmaları, bilim adamlarının ayın büyüklüğünü ve Dünya'nın bir küre olduğunu belirlemelerine yardımcı olmuş. Tam bir güneş tutulması, halkın bilimsel deneyler yapmasına yardım ettiği bilinen ilk "vatandaş bilimi" örneklerinden birini sağlamış, sarkaçlı saatlerle bir sonraki tutulmanın ne zaman olacağına dair tahminler geliştirilmiş. Tam bir güneş tutulmasında karanlıktan ışığa geçiş, bir tutulma sırasında tipik bir gün batımına göre daha hızlı gerçekleştiği ve güneş yalnızca birkaç dakika tamamen kapanmış olsa bile atmosferdeki iyonların yüklerini kaybetmesi nedeniyle radyo sinyallerinin tıpkı gece saatlerinde yaptıkları gibi uzun mesafeleri geçmesini mümkün kıldığını tesit etmişler Tutulmalar ayrıca başka dünyaları arama fırsatı sağlamış. 19. Yüzyılda bilim adamları, Merkür'ün tahmin edildiği gibi seyahat etmediğini fark etmişler. Kayıp gezegen Vulcan'a ait olduğu düşünülen izler bulunmuş, Einstein Görelilik teorisini sunarken Vulcan ın var olmadığını belirtmiş Çoğu insan için güneş tutulması hayranlık uyandıran bir manzara olsa da, bu fenomenlerin evren hakkında da zengin bilgiler ortaya çıkarabileceği açıktır.



9 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör

Comments


bottom of page